Ta strona korzysta z plików cookie, abyśmy mogli zapewnić jak najlepszą obsługę. Informacje o plikach cookie są przechowywane w przeglądarce i wykonują takie funkcje, jak rozpoznawanie cię po powrocie do naszej witryny i pomaganie naszemu zespołowi w zrozumieniu, które sekcje witryny są dla Ciebie najbardziej interesujące i przydatne.
Witaj! Przed Tobą solidna dawka wiedzy z wiersza poleceń systemu Linux. Jest to kurs od całkowitych podstaw. Nie ważne, czy chcesz się tego uczyć, czy musisz – ostatni termin kolokwium itp. 🙂 – moim celem jest pokazanie Ci wiedzy w praktycznej, użytecznej formie. Większość czasu będziemy coś pisać, eksperymentować. Nie będzie nudnych, teoretycznych wykładów. W czasie każdego filmu będziesz mógł równocześnie działać u siebie na ekranie. Na zakończenie każdej sekcji mam dla Ciebie przygotowane zadania podsumowujące. Często będzie to skrypt do samodzielnego napisania. Ale bez obaw. Rozwiążę je razem z Tobą krok po kroku. Wyniki również szczegółowo omawiam. Na zakończenie kilka praktycznych zadań podsumowujących całość materiału oraz quiz.
Realizując kurs:
-
Dowiesz się jak postawić wirtualne środowisko oraz poznasz elementy konfiguracji systemu
-
Nauczysz się instalować system Linux (również jako prawdziwy system)
-
Poznasz bardzo wiele komend i konstrukcji przydatnych w pracy każdego dnia
-
Nauczysz się operować na plikach oraz danych
-
Dowiesz się krok po kroku w jaki sposób pisać skrypty
-
Nauczysz się monitorować system Linux
-
Efektywnie przygotujesz się do studenckich zaliczeń z Uniksa / Linuksa
-
Wykonasz zadania powtórkowe, które tłumaczę krok po kroku
Jak to możliwe, że tak wiele informacji jest zawarte w kursie? Wykorzystuję tutaj swoje cenne doświadczenie ze szkoleń, które odbywam regularnie od 2018 roku. Staram się przekazywać informacje przejrzyście, zrozumiale, ciekawie, ale jednocześnie efektywnie. Każdy odcinek mojego kursu przedstawia konkretne zagadnienie. Najczęściej jedno. Zdarzają się materiały, w których omawiam więcej komend, jednak są one ze sobą bardzo powiązane. Materiał jest podzielony na sekcje tak, by zapewnić efektywną naukę. W końcu nie robię tego pierwszy raz. Zapraszam Cię serdecznie na wspólną przygodę z Linuksem!
Jeśli masz już zainstalowanego Linuksa z popularnych dystrybucji śmiało możesz na nim pracować. Wybrałem do pierwszego kontaktu Ubuntu jako złoty środek pomiędzy lekkością systemu, a łatwością użytkowania.
Przygotowanie i instalacja wirtualnego środowiska Linux
Poznanie pierwszych komend
-
2Instalacja programu VirtualBox w systemie Windows
Materiał pokazujący w jaki sposób zainstalować VirtualBoxa w systemie Windows. Wybacz proszę jakość audio. Windows nie chciał współpracować z moim mikrofonem. Kolejne lekcje będą znacznie lepsze ;)
-
3Instalacja programu VirtualBox w systemie Linux
Nauczysz się instalować program VirtualBox w systemie Linux.
-
4Pobranie obrazu systemu Linux Ubuntu
Dowiesz się jaki system wybrać oraz skąd i w jaki sposób go pobrać.
-
5Tworzenie wirtualnej maszyny
W tym materiale stworzymy pierwszą wirtualną maszynkę.
-
6Konfiguracja wirtualnej maszyny w programie VirtualBox
Wykład poświęcam konfiguracji wirtualnej maszyny. Dowiesz się, co zrobić, by Twoja maszyna działała wydajnie, na co zwrócić uwagę w trakcie konfiguracji oraz czego unikać.
-
7Instalacja Linuksa
Odcinek prezentujący instalację Linuksa krok po kroku. Dowiesz się jak ją przeprowadzić oraz w jaki sposób ją spersonalizować. Wiedzę możesz przełożyć na 'realne systemy', ponieważ proces instalacji prawdziwego systemu nie różni się od instalacji w VirtualBoksie.
-
8Poprawienie ustawień wyświetlania
Zdarza się, że domyślna rozdzielczość jest nieco mała.. 800x600 to nie są odpowiednie warunki do pracy. W tym materiale pokażę Ci jak sobie poradzić z tym problemem.
Help! & Uprawnienia & Skrypt
-
9Pierwsze polecenie - echo
Hello world w Bashu. Pokazuję w jaki sposób korzystać z terminala. Poznasz pierwszą komendę.
-
10Struktura katalogów w systemie Linux
Odcinek poświęcony strukturze katalogów w systemie Linux. Dowiesz się z jakich katalogów jest zbudowany, do czego są przeznaczone.
-
11Tworzenie pierwszego katalogu - mkdir
W tym materiale pokazuję w jaki sposób stworzyć własny katalog z terminala przy użyciu polecenia mkdir.
-
12Wyświetlenie plików w terminalu za pomocą komend cat, less, more
Pokazuję w jaki sposób wyświetlać pliki w terminalu na różne sposoby. Omawiam polecenia cat, less, more. Pokazuję różnice między nimi oraz sposoby nawigacji po wyświetlanej zawartości.
-
13Zapisanie zawartości do pliku
Odcinek poświęcony operatorowi przekierowania strumienia wyjścia z ekranu do pliku '>'.
-
14Usuwanie plików i katalogów - rm
Matriał, w którym pokazuję usuwanie zawartości w systemie. Dowiesz się jak usuwać pliki i katalogi w sposób "grzeczny", albo brutalny. Pokazuję różnice oraz ostrzegam przed nieodpowiedzialnym użyciem komendy rm.
-
15Instalacja pakietów w systemie oraz czym jest root
Lekcja prezentująca proces instalacji paczek w systemie Linux. Wyjaśniam różnice pomiędzy menedżerami pakietów różnych dystrybucji. Przy okazji tłumaczę czym w systemie jest root i kiedy korzystać z polecenia sudo.
-
16Instalacja i pierwsze kroki w programie vim
Odcinek poświęcony konsolowemu edytorowi tekstu, czyli omawiam program vim. Pokazuję jak go zainstalować oraz jak z niego korzystać. Omawiam również kwestię "Jak wyjść z vima" :)
Zadanie powtórkowe 1
-
17Szukamy pomocy (informacji) o komendach
Odcinek poświęcony różnym sposobom czerpania informacji na temat użycia i zastosowania komend. Poznasz przydatne polecenia: man, help. Dowiesz się jak sobie radzić, gdyby obie te metody jednak zawiodły. Po tym wykładzie nie będziesz już pytał innych jak użyć danego polecenia! Nie będziesz narażony na odpowiedź: "RTFM" ;)
-
18Uprawnienia w systemie Linux
Materiał prezentujący uprawnienia w systemie Linux. Dowiesz się czym są, za co odpowiadają oraz w jaki sposób można nimi manipulować.
-
19Tworzenie pierwszego skryptu
W tym odcinku pokazuję w jaki sposób stworzyć swój własny skrypt. Poznasz zalety skryptowania, dowiesz się jak go uruchomić.
Poznajemy komendy codziennego użytku
-
20Wstęp
Wstęp do zadania powtórkowego
-
21Rozwiązanie podpunktu a
Krok po kroku pokazuję w jaki sposób rozwiązać podpunkt a.
-
22Rozwiązanie podpunktu b
Krok po kroku pokazuję w jaki sposób rozwiązać podpunkt b.
-
23Rozwiązanie podpunktu c
Krok po kroku pokazuję w jaki sposób rozwiązać podpunkt c.
-
24Rozwiązanie podpunktu d
Krok po kroku pokazuję w jaki sposób rozwiązać podpunkt d.
-
25Rozwiązanie podpunktu e
Krok po kroku pokazuję w jaki sposób rozwiązać podpunkt e. Prezentuję finalne rozwiązanie.
Zadanie powtórkowe 2
-
26Kopiowanie plików
Materiał prezentujący w jaki sposób kopiować pliki.
-
27Kopiowanie katalogów wraz z zawartością
Wyjaśniam w jaki sposób skopiować katalogi wraz z zawartością i tłumaczę, dlaczego nie jest to takie proste jak w przypadku plików.
-
28Przenoszenie plików i katalogów
Nauka przenoszenia plików i katalogów.
-
29Linki symboliczne
Odcinek, w którym tłumaczę czym są linki symboliczne. Pokazuję jak stworzyć link symboliczny. Prezentuję jak działa oraz wykonuję kilka eksperymentów w stylu: 'co by było gdyby..' :)
-
30Linki twarde i różnice między linkami symbolicznymi
Pokazuję jak utworzyć link twardy oraz prezentuję różnice pomiędzy linkami twardymi a symbolicznymi. Wyjaśniam, dlaczego obecnie używa się głównie linków symbolicznych.
-
31Zmienne w powłoce
Materiał o zmiennych. Czym są? Co moga przechowywać? W jaki sposób je utworzyć? W jaki sposób się do nich odwołać? To wszystko w tym materiale.
-
32Różnice między pojedynczym, a podwójnym cudzysłowem (apostrofem)
Krótki, ale bardzo istotny materiał. Wyjaśniam różnicę pomiędzy ' a ". Tłumaczę, czym jest cytowanie słabe i silne oraz pokazuję na przykładach zachowanie systemu w różnych sytuacjach.
-
33Obliczenia w konsoli
Czas na matematykę. Wykonuję podstawowe operacje matematyczne w terminalu.
-
34Zmienne systemowe
Odcinek pokazujący zmienne "wbudowane", czyli systemowe.
-
35Trudne nazwy katalogów - jak sobie z nimi poradzić
"Odcinek akademicki" - pokazuję w jaki sposób poradzić sobie z niestandardowymi nazwami katalogów, a także w jaki sposób je utworzyć - ta część głównie dla studentów :)
Konstrukcje w Bashu
-
36Wstęp
Wstęp i omówienie zadania, do wykonania.
-
37Rozwiązujemy podpunkt a
Krok po kroku pokazuję w jaki sposób rozwiązać podpunkt a.
-
38Rozwiązujemy podpunkt b
Krok po kroku pokazuję w jaki sposób rozwiązać podpunkt b.
-
39Rozwiązujemy podpunkt c
Krok po kroku pokazuję w jaki sposób rozwiązać podpunkt c. Przedstawiam całościowe rozwiązanie.
Operacje na plikach
-
40Komenda test
Ale zanim przejdziemy do konstrukji potrzebujemy się zaprzyjaźnić z komendą test. Jest to polecenie używane "podświadomie" w wielu innych sytuacjach m.in. konstrukcji if, czy pętli while.
-
41Pętla for
W tym materiale pokazuję składnię i zasadę działania pętli for. Prezentuję zapis znany z C++, a także Pythona. Wielokrotne wykonanie jakiejś czynności od teraz to bułka z masłem!
-
42Pętla while
Czas na kolejną pętlę, czyli while. Tłumaczę składnie, pokazuję w jaki sposób działa oraz kiedy jej używać.
-
43(Rzadko używana) pętla until
Pętla, której praktycznie się nie używa, ale warto byś wiedział jak działa oraz czym się różni od pętli while.
-
44Instrukcja warunkowa if
Jeśli Jasiu ma 2 złote, to kupi batonika, ale jeśli ma 10zł to dwie czekolady. :)
Odcinek prezentujący instrukcję warunkową if, jej działanie, zastosowanie, składnię.
-
45Instrukcja wyboru case
Gdy zwykły if to za mało, można uprościć życie instrukcją wyboru case. Tłumacze składnię, zasadę działania, zastosowanie.
-
46Wczytanie danych od użytkownika poleceniem read
Pokazuję w jaki sposób pobrać dane od użytkownika, który je wpisze z klawiatury.
-
47Zadanie powtórkowe
Zadanie powtórkowe, które jest jednocześnie rozszerzeniem dla instrukcji case. Pokazuję jej praktycznie zastosowanie oraz działanie. Zaprezentowany prosty i obrazowy przykład pozwoli z łatwością zrozumieć schemat działania konstrukcji case.
Monitoring systemu
-
48Komenda tr
Jest to jedna z najczęściej używanych komend jeśli chodzi o operacje danych. Pokazuję prostotę tego polecenia oraz jego zastosowanie.
-
49Tworzenie generatora liczb
Materiał prezentujący utworzenie własnego generatora pliku. Założenia:
ilość linii podana jako zmienna
w każdej linii występuje losowa ilość liczb z podanego zakresu
pojawiające się liczby, są również losowe.
Prezentuję zmienną systemową $RANDOM, w celu wykonania tego zadania. Wykorzystuję pętle i pokazuję na praktycznym przykładzie jak działają.
-
50Zliczanie zawartości w pliku - wc
Zabawna nazwa komendy, która bywa nieceniona w trakcie zlicznia różnej zawartości w plikach. Pokazuję i objaśniam jak policzyć na przykład ilość linii w pliku.
-
51Potoki - łączenie wielu komend
Krótka, ale niezmiernie istotna lekcja. Objaśniam w jaki sposób łączyć wiele komend w jeden zestaw za pomocą potoków.
-
52Dzielenie pliku na części - split
Z tej lekcji dowiesz się w jaki sposób używać polecenia split. Nauczysz się dzielić pliki na części. Nazwiesz swoje nowo powstałe pliki wg spersonalizowanego schematu.
-
53(sort)owanie
Lekcja pokazująca działanie polecenia sort. Nauczsz się sortować zawartość liczbową, tekstową (alfabetycznie), a także poznasz ciekawe przełączniki, które pozwolą sortować odwrotnie, czy losowo.
-
54Wycinanie kolumn - cut
Czasem zachodzi potrzeba wycięcia konkretnej kolumny w uporządkowanym pliku. W tej lekcji pokazuję jak to zrobić.
-
55Wycięcie pierwszych / ostatnich linii w pliku - head / tail
Krótki materiał prezentujący działanie dwóch komend. Pozwalają na wybranie pierwszych - head, albo ostatnich - tail - linii z pliku. Liczbę uzyskanych linii możemy sami ustalić, co również pokazuję.
-
56Wycięcie linii z pasującym słowem - grep
Materiał będący wstępem do ogromnej komendy, jaką jest grep. Pokazuję jej możliwości na przykładzie wyświetlenia wszystkich linii zawierających dane słowo. Grep obsługuje również bardzo skomplikowane wyrażenia regularne. Jest to jednak temat tak ogromny, że planuję poświęcić mu osobny kurs.
-
57Łączenie plików - join
W tym materiale poznajemy potęgę polecenia join. Jeśli znasz bazy danych i wiesz jak się łączy tabele, będzie to dla Ciebie pestka. Zasada działania jest bardzo podoba. Jeśli nigdy nie miałeś z nimi styczności, nie szkodzi. W filmie pokazuję krok po kroku w jaki sposób przygotować dane do połączenia. Tłumaczę zasadę działania, a także pokazuję na przykładach działanie polecenia join. Dowiesz się w jaki sposób personalizować wyniki wyświetlania oraz na co zwrócić uwagę w trakcie pracy z tym bardzo użytecznym poleceniem.
-
58Łączenie plików - paste
W tym filmie pokazuję inny sposób łącznie plików - poprzez polecenie paste.
-
59Edycja plików za pomocą polecenia sed
Sed - komenda kombajn. Również nadaje się na osobny kurs. Jednak w tym filmie pokazuję Ci najczęściej spotykane zastosowania tej komendy. W życiu codziennym rzadko trzeba wychodzić poza zaprezentowane przykłady. ;)
-
60Sztuczka z rozmnożeniem - tee
Lekcja pokazująca ciekawe zastosowanie polecenia tee. Od dziś możemy mieć dane na ekranie i jednocześnie w pliku!
-
61Zliczanie identycznej zawartości - uniq
Lekcja, w której rozwiążemy ciekawe zadanie: wypiszemy najczęściej występujące słowa pliku na ekran. Wykorzystane zostaną komendy wcześniej poznane, a także zaprezentuję Ci działanie polecenia uniq.
Inne przydatne komendy
-
62Wyświetlenie procesów - ps
Lekcja, z której dowiesz się, czym jest proces oraz jak wyświetlić listę procesów w systemie.
-
63Monitoring procesów - top
Z tego materiału dowiesz się w jaki sposób możesz monitorować procesy w systemie w czasie rzeczywistym. Poznasz narzędzie top, dzięki któremu określisz też wydajność systemu i np zużycie procesora.
-
64sleep
Krótka wstawka na poznanie polecenia sleep. Pokazuję jak działa oraz w jakich sposób korzystać z funkcji spania. My się jednak budzimy i wracamy niebawem do tematyki procesów. Kolejne materiały będą wykorzystywać to sympatyczne polecenie ;)
-
65Operacje na (zatrzymanych) procesach - jobs, fg, bg
Lekcja, która pokazuje, co można zrobić z procesami w systemie. Dowiesz się jak uruchomić proces w tle. Nauczysz się przenosić procesy pomiędzy działaniem w tle, a w konsoli. Nauczysz się listować zatrzymane polecenia i będziesz umiał je wznowić.
-
66Monitoring ilości miejsca na dysku twardym - df
Krótka lekcja, która prezentuje monitoring ilości wolnego / zajętego miejsca na dyskach twardych.
-
67Monitoring ilości pamięci ram - free
Ilość wolnej pamięci operacyjnej też możemy monitorować. Temu przeznaczony jest niniejszy odcinek.
Powtórki i utrwalenie zdobytej wiedzy
-
68Dostarczenie danych do skryptu poprzez parametry pozycyjne
Na początek nauczysz się dostarczać dane do skryptu poprzez parametry pozycyjne. Dowiesz się jak się do nich odwołać w skrypcie, ile ich jest, w jaki sposób wyświetlić wszystkie na raz.
-
69Alternatywa dla polecenia echo - printf
Materiał prezentujący różnice pomiędzy poleceniami echo oraz printf.
-
70Aliasy i plik konfiguracyjny .bashrc
Odcinek poświęcony aliasom, czyli skrótom do nazw. Dowiesz się jak tworzyć i niszczyć aliasy. Poznasz ich cykl życia. Na koniec nauczysz się sztuczki, która pozwoli Ci utworzyć alias permanentny.
-
71Sumy kontrolne
Z tego materiału dowiesz się czym są sumy kontrolne, w jaki sposób je wyliczyć oraz do czego się ich używa.
-
72Szukanie plików i katalogów w systemie - find
Bardzo istotna i pomocna lekcja, z której nauczysz się szukać w systemie plików, katalogów, a także innej zawartości. Dowiesz się jak zawężać pola wyszukiwać oraz poznasz masę kryteriów wyszukiwania.
-
73Sekwencja liczb - seq
Film prezentujący utworzenie sekwencji liczb, według określonego przez nas schematu. Poznasz praktyczne zastosowanie tej komendy.
-
74Mieszanie linii w pliku - shuf
Materiał pokaże Ci ciekawą komendę służącą do ustawienia linii w pliku w losowej kolejności.
-
75Czytanie linia po linii - while read line
Lekcja, z której nauczysz się bardzo dużo. Poznasz nieco inne wykorzystanie pętli while. Będziesz operował na danych linia po linii i nauczysz się je właśnie w ten sposób wczytywać. Dodatkowo powtórzysz kilka już wcześniej poznanych komend.
-
76Czytanie linia po linii - kontrola poprawności podanych danych
Do wcześniej utworzonego skryptu dodasz kontrolę poprawności wpisywanych argumentów. Od teraz będziesz umiał stworzyć skrypt, który będzie odporny na błędy użytkownika! Idiotoodporność, to bardzo ważna umiejętność w trakcie pisania programów. Dodatkowo poznasz kody wyjścia z programów oraz nauczysz się je stosować w praktyce.
-
77Zliczanie linii w pliku - cat -n, nl
Lekcja, z której nauczysz się numerować linie w pliku. Poznasz różnice pomiędzy cat -n, a poleceniem nl. Dowiesz się jak liczyć również puste linie w pliku.
-
78Tworzenie archiwum - tar
Materiał pokazujący w jaki sposób stworzyć archiwum. Jak je skompresować i rozpakować. Przydatna wiedza każdego Linuksiarza!
-
79Zdalny dostęp do innego sprzętu - ssh
Lekcja inna niż wszystkie. Usiądź wygodnie i posłuchaj wykładu na temat połączenia ssh. Dzięki tej lekcji dowiesz się w jaki sposób uzyskać zdalny dostęp do innego komputera. Po obejrzeniu będziesz potrafił się połączyć i wykonać czynności zdalnie.
-
80Komendy, które nic nie robią, (a są przydatne) - true, false
A na koniec sekcji poznasz dwie komendy, które nie robią nic, a jednak są bardzo istotne. :)